In het kielzog van de Grote Recessie aan het eind van de jaren 2000 hadden mensen die een eigen bedrijfje wilden beginnen of een nieuw product op de markt wilden brengen een nieuwe manier nodig om hun ideeën te financieren. De lancering van Kickstarter in april 2009 zorgde voor een echte revolutie op dat vlak. De middle man werd overgeslagen en de belangrijkste mensen kwamen rechtstreeks aan zet: de klanten.

Kickstarter heeft crowdfunding niet uitgevonden of zelfs maar de term bedacht, maar ze hebben het concept wel naar de mainstream getild. Sindsdien hebben talloze ondernemers, kunstenaars en uitvinders hun toevlucht tot crowdfunding gezocht om hun ideeën te kunnen verwezenlijken. Mensen tekenen vooraf in op de producten en helpen ze zo mee financieren. In ruil krijgen ze exclusieve beloningen, afhankelijk van het bedrag dat ze op tafel leggen.

Toch is enkel en alleen op crowdfunding vertrouwen een gok voor bedrijven, zoals in eender welk online casino. Slechts iets meer dan 36% van de ingediende projecten haalt het vooropgestelde bedrag op. Een columnist merkte in The Long And Short op dat "investeren in crowdfunding lijkt op investeren in een renpaardenstal".

Zelfs bij projecten die hun doelstellingen overstijgen, is er geen garantie dat het eindproduct aan de investeerders wordt geleverd. Dat heeft mensen er niet van weerhouden om de afgelopen tien jaar maar liefst 4,2 miljard dollar te investeren in Kickstarter-projecten.

Aangezien elke campagne zijn succes op een andere manier meet, lichten we er vier uit die op hun eigen manier de primus van de klas zijn geworden.

Grootste succesverhaal: Oculus Rift

Oculus Rift, misschien wel het meest lucratieve product dat via Kickstarter werd gefinancierd, stond symbool voor een enorme vooruitgang op vlak van virtual reality (VR), die de wereld van de technologie voor altijd veranderde. Met het potentieel om gebruikers naar een hyperrealistische 3D-wereld te transporteren, versloeg de headset veel van de tech-giganten in de race naar VR-technologie van zo'n hoge kwaliteit.

Ondanks de grote belangstelling van de bedrijfswereld had Oculus nog altijd aanzienlijke financiële steun nodig om de technologie goed te kunnen ontwikkelen. Door gebruik te maken van het populaire VR-forum MTBS3D en de headset tentoon te stellen op gamingbeurzen, trok oprichter Palmer Luckey de aandacht van grote namen in de industrie.

De media pikten de baanbrekende headset al snel op en binnen de vier uur na de lancering van een Kickstarter-campagne op 1 augustus 2012 bereikte Luckey zijn doel van $250.000. Aan het einde van het financieringsproject, dat een maand duurde, had Oculus Rift in totaal meer dan 2,4 miljoen dollar ontvangen, of zo'n 1000% van het vooropgestelde bedrag.

Hoewel het niet het meest gefinancierde crowdfundingproject ooit was, betekent de investering van 2 miljard dollar door Facebook amper twee jaar later wel dat het waarschijnlijk de meest lucratieve investering tot dusver is.

Dankzij deze stevige duw in de rug kwam de eerste generatie Oculus Rift in 2016 ook echt op de markt. De uiteindelijke release van de Oculus Rift rechtvaardigde uiteindelijk zowel Luckeys beslissing om Kickstarter te gebruiken als het vertrouwen van degenen die geïnvesteerd hadden.

Meest gefinancierde campagne: Pebble Time

Zeggen dat Pebble de verwachtingen oversteeg met zijn Kickstarter-campagne in 2012 is een zwaar understatement. Het zamelde maar liefst 10.266.845 dollar in en oversteeg daarmee het doelbedrag van 100.000 dollar voor zijn smartwatch met 10.167%.

Drie jaar later deed Pebble het nog beter. De campagne waarmee het in 2015 zijn tweede generatie smartwatches (Pebble Time) wou ondersteunen brak opnieuw records door het doelbedrag van 500.000 dollar op amper 17 minuten binnen te rijven. Na 49 minuten stond er al 1 miljoen dollar op de teller, wat de campagne het tot nu toe meest ondersteunde project in de geschiedenis van Kickstarter maakt.

Pebble heeft altijd resoluut gekozen voor e-inkschermen zoals die ook in e-readers gebruikt worden voor zijn smartwatches, in plaats van kleurenschermen in hoge resolutie die andere merken gebruiken. Hoewel dat als voordeel gaf dat de batterijen van Pebble-producten veel langer meegingen dan die van de concurrentie, bleken gebruikers toch te kiezen voor toestellen als Android Wear-horloges en de Apple Watch.

Nadat ze in 2015 eerst een bod van 740 miljoen dollar door horlogemaker Citizen afwezen en in 2016 een bod van van 70 miljoen dollar door Intel, werd Pebble in december 2016 voor amper 23 miljoen dollar overgenomen door Fitbit. De technologie werd opgenomen in Fitbit, maar de meerderheid van de werknemers van Pebble werd ontslagen, waaronder ook CEO Eric Migicovsky. De Pebble-horloges werden uitgefaseerd en uiteindelijk stopgezet in 2018.

Hoogste bedrag voor een niet-afgewerkt product: Star Citizen

Als jij een van de 2,3 miljoen mensen bent die geld heeft gestort om Star Citizen te steunen, een 'episch ruimteavontuur' van Cloud Imperium Games, dan is het laatste morzeltje van jouw geduld wellicht ook al lang verdwenen.

In 2012 werd de Kickstarter-campagne gelanceerd, waarmee het spel 2,1 miljoen dollar bij elkaar haalde dankzij meer dan 34.000 supporters. Meer dan vier keer de oorspronkelijke doelstelling van een half miljoen dollar. Zeven jaar later werd er nog eens 46 miljoen dollar extra geïnvesteerd, terwijl er bijna 180 miljoen dollar werd opgehaald uit een ander crowdfunding-programma op de eigen website van het spel.

Zeven jaar later is het Star Citizen nog altijd nergens te vinden. De deadline werd sinds 2014 al meermaals uitgesteld en met het extra geld wordt de uiteindelijke omvang van het spel alsmaar groter. Zo zouden er nu ook fictieve in-game talen ontwikkeld worden.

De supporters zijn uiteraard niet erg opgezet met al die vertragingen, ook al werden er kleine delen van het spel vrijgegeven om hen te sussen en werden er beloftes gemaakt om hen ook in het spel te vergoeden voor hun bijdragen en hun geduld.

Cloud Imperium heeft sindsdien het terugbetalingsbeleid van zijn crowdfundingacties aangescherpt, zodat het moeilijker wordt voor teleurgestelde backers om hun geld terug te vorderen.

Star Citizen heeft intussen wel de ironische Vaporware-prijs van Wired Magazine gewonnen, voor grootste hype voor een spel dat tot nader order niet bestaat.

Hoogste aantal backers voor een campagne: Exploding Kittens

Nadat Cards Against Humanity in 2011 15.600 dollar ophaalde, was het de beurt aan een ander bizar kaartspel om het record van meeste supporters in de geschiedenis van Kickstarter te breken. En hoe. Exploding Kittens, volgens de makers een "highly strategic kitty-powered version of Russian Roulette", werd in 2015 gelanceerd met 10.000 dollar als doel.

Dat doel werd al na één dag gehaald, waarna de campagne alle verwachtingen overtrof, om het met een understatement van jewelste te zeggen. Dankzij de steun van meer dan 219.000 backers haalde Exploding Kittens uiteindelijk bijna 8,8 miljoen dollar op…

Exploding Kittens had niet alleen een leuk en eenvoudig concept, de grote aantrekkingskracht kwam er ook door de manier waarop de bedenkers de crowdfundingcampagne aanpakten. Ze vroegen niet gewoon geld, maar maakten van het inzamelproces zelf haast een spel door heel veel in te zetten op interactie met de fans.

Backers konden gekke opdrachten uitvoeren om extra beloningen in de wacht te slepen. Als je bijvoorbeeld een foto postte van tien mensen die kattenoren droegen, kreeg je een limited edition-doos van het spel die miauwde als je ze opendeed. Bovendien moedigden de bedenkers hun fans aan om ideeën in te sturen om het spel nog te verbeteren,

Die innovatieve strategie leverde een belangrijke les op voor andere ambitieuze crowdfundingcampagnes. Elan Lee, een van de bedenkers van Exploding Kittens, verwoordde het zo in een interview met Vox: "De financiering komt vanzelf, als je maar een publiek weet op te bouwen".