“Taylor, ik laat je meteen uitpraten, maar Beyoncé had een van de beste videoclips aller tijden!”

Toen Kanye West in 2009 het podium van de VMA’s bestormde en de speech van Taylor Swift onderbrak, leek hij zijn reputatie onherstelbare schade te hebben toegebracht.

West had op dat punt in zijn carrière al vaker de gemoederen beroerd, maar de oogappel van de hele VS voor schut zetten op de nationale omroep maakte hem definitief staatsvijand. Zijn tour met Lady Gaga in 2009 werd afgelast en Barack Obama noemde hem een “idioot”.

Maar zijn – door een fles Hennessy gevoede – pleidooi voor Beyonce bleek achteraf wel de katalysator voor Wests meesterwerk.

Na het incident ging hij in ballingschap in Hawaii en in november 2010 kwam hij op de proppen met My Beautiful Dark Twisted Fantasy, zijn zelfverklaarde “album met excuses”.

De 13 nummers tellende topplaat verscheen meteen op nummer 1 in Billboard 200 en werd door zowel liefhebbers als critici een instant klassieker genoemd.

Met singles als ‘Power’, ‘Runaway’, ‘Monster’ en ‘All of the Lights’, was MBDTF geen poging om Wests populariteit te boosten, integendeel. Om het met de woorden van z’n tweede song te zeggen, was het album “een toost op de klootzakken”.

De plaat was van begin tot eind zo ontegensprekelijk goed dat zelfs degenen die Kanye als persoon hekelden wel bewondering moesten tonen voor de artiest Kanye.

Speciaal voor de 10^e verjaardag van de plaat onthullen wij, door onderzoek van online casino Betway, waarom MBDTF nog steeds het geniaalste werk is van West.

Resultaten

De albums van Kanye West verkopen altijd als zoete broodjes, en daar was MBDTF geen uitzondering op.

Ondanks het feit dat de publieke opinie hem rauw lust, groeide Kanye’s vijfde studioalbum uit tot zijn vierde op rij dat op 1 staat in Billboard 200, met 496.000 verkochte exemplaren in de eerste week in de VS.

Hij kreeg dubbel platinum, en hoewel het zeker niet zijn bestverkopende album is, werd de plaat op dit moment al 1,7b keer gestreamd op Spotify. Dat is de derde beste score van al zijn albums, na The Life of Pablo en Graduation.

Naast de discografie van MBDTF springen vooral de positieve recensies in het oog.

De plaat oogstte nagenoeg universeel lof. Zo kreeg het van reviewwebsite Metacritic een score van 94 op 100. Dat is het vierde hoogste cijfer voor een hiphop-album in de geschiedenis, en zeven punten meer dan The College Dropout, het debuutalbum van West dat zelf als een klassieker wordt beschouwd.

Verschillende vakbladen riepen het album uit tot album van het jaar. Zo gaven XXL, Slant Magazine en Pitchfork een maximale score.

Doorheen de jaren werd de plaat enkel maar populairder. Negen toonaangevende websites, waaronder Billboard, Rolling Stone en Complex, verkozen MBDTF tot album van het decennium.

Ook tijdgenoten van West waren vol lof. Pusha T zei dat het album “de beste rap aller tijden had”.

Elton John noemde het een “geniale plaat”, terwijl Paul McCartney zei: “Dat was de plaat van Kanye waar ik echt jaloers op was.”

Productie

In tegenstelling tot Wests laatste producties, die vaak de kritiek kregen dat ze overhaast en slordig werden uitgebracht, was MBDTF het product van een nauwgezette planning en urenlang werk in de studio.

Kanye berekende dat voor de productie van ‘Power’ slechts “5.000 manuren” nodig waren. Hij beweerde ook net zoveel energie te hebben gestoken in elke song van het album.

Maar het was niet alleen het werk van één man: West deed een beroep op enorm veel medewerkers en collega-artiesten voor de totstandkoming van zijn magnum opus.

Op de plaat staan niet minder dan 11 artiesten, waaronder oude bekenden als Jay-Z en John Legend, maar ook rijzende sterren als Nicki Minaj en Justin Vernon, de frontman van Bon Iver.

Daarnaast verleenden 18 achtergrondzangers en -zangeressen hun stem aan het album, zoals Rihanna, Charlie Wilson, Elly Jackson of La Roux, Alicia Keys, Drake en Elton John. Allen leverden ze een anonieme bijdrage aan ‘All of the Lights’.

Nog eens 20 muzikanten droegen ook hun steentje bij, vier onder hen stonden louter in voor het handgeklap.

Het was, zoals Q-Tip het beschreef, een “muzikaal groepswerk”.

Medewerkers onthulden details over de legendarische, 14 uur durende studiosessies, waar West hen vroeg een zwart kostuum te dragen en bordjes op te hangen die vroegen om niet te tweeten en te bloggen, geen foto’s te nemen en “de volledige focus op dit project te leggen”.

Hij hield zich ook aan z’n eigen regels. RZA, bekend van hiphopformatie Wu-Tang Clan, stond in voor de productie van ‘Dark Fantasy’ en zong ook mee in ‘So Appalled’. Hij zei daarover: “Alles gebeurde met doelgerichte energie. Dat had ik nooit eerder gezien van een rapper.”

Kanye werd lang als een egoïst gezien – niet geheel onterecht – maar dit album was het resultaat van zijn bereidheid om ideeën te delen en samen met anderen toe te werken naar zijn visie.

Hij was ook niet te beroerd om de schijnwerpers te delen: de ‘Monster’-versie van Minaj, de rol van Rick Ross in ‘Devil in a New Dress’ en Pusha T’s strofe in ‘Runaway’ zorgden voor enkele van de opvallendste fragmenten van het album.

Impact

Iedereen is het erover eens dat MBDTF Kanye’s beste album is, behalve... de man zelf.

In 2015 zei West dat zowel 808s & Heartbreak als Yeezus “veel beter” waren, omdat die albums vooruitstrevender waren en de muziek beter aansloot bij wat hij wilde maken, in plaats van bij wat het publiek wilde horen.

Het is natuurlijk niet omdat een plaat meer uitdaging vraagt, dat het per se een betere plaat is. Al klopt het wel dat MBDTF geen schokgolf veroorzaakte in de hiphopwereld zoals 808s & Heartbreak en zelfs The College Dropout dat deden.

MBDTF had echter wel een grote impact op de perceptie van hiphop in de jaren 2010.

Tussen 2005 en 2009 verschenen er maar vier hiphopalbums in het overzicht van Pitchfork van top 10 albums van het jaar.

In 2010 stond MBDTF op één en werd het door Pitchfork als eerste hiphopalbum in de geschiedenis  verkozen tot album van het jaar.

In de acht jaar na de release van het album werden 15 hiphopalbums verkozen in Pitchforks top 10-lijstjes aan het eind van het jaar, met vier platen op nummer één, waaronder drie van Kendrick Lamar (Good Kid, M.A.A.D City in 2012, To Pimp A Butterfly in 2015 en DAMN. in 2017) en Run the Jewels 2 van Run the Jewels in 2014.

De onbetwiste genialiteit van MBDTF maakte het voor critici handig om te dwepen met mainstream hiphopalbums. Hierdoor kregen artiesten als Kendrick Lamar, Drake en Tyler en The Creator lovende kritieken die in het vorige decennium vooral voor rockbands waren voorbehouden.

Opvallend: de plaat die in 2011 op één stond bij Pitchfork was het tweede album van Bon Iver.

Het is geen toeval dat Justin Vernon zo’n erkenning kreeg nauwelijks een jaar na zijn bijdrage aan MBDTF – de populariteit van een aantal van Wests belangrijkste partners bereikten na de release van het album ongekende hoogtes.

Pink Friday, het debuutalbum van Nicki Minaj dat op dezelfde dag verscheen als MBDTF, was een groot succes. In de elfde week stond de plaat op nummer één in Billboard 200. Bovendien zeiden rappers als Rick Ross dat ze respect hadden gekregen voor Minaj door haar snedige strofes in ‘Monster’.

Na te hebben meegewerkt aan ‘Runaway’ en ‘So Appalled’ plukte ook Pusha T daar professioneel de vruchten van. Hij werkt regelmatig samen met West als deel van zijn platenlabel G.O.O.D. Music, waarvan hij nu voorzitter is.

Sinds 2010 bracht hij drie albums uit die één voor één positieve commentaren kregen en geproducet werden met behulp van Kanye. De laatste, Daytona, werd in 2019 genomineerd voor de Grammy Awards.

Hoewel West met MBDTF dus niet zozeer de spelregels wilde veranderen, heeft het album wel een blijvende impact gehad op al wie erbij betrokken was.

Het gaf hiphop een boost. Niet door het genre een nieuwe richting uit te sturen, maar door Wests grootste kwaliteiten  – productiekwaliteit, sampling en samenwerkingen bundelen – naar nieuwe hoogtes te stuwen.

‘Dark Fantasy’, het openingsnummer waarin hij de thematiek van het album introduceert (decadentie, genotzucht en de prijs van de roem), vraagt zich af: “Kan het nog beter?”.

Het antwoord, voor Kanye en wellicht voor eender wie, luidt sinds de release van het album “nog niet”.